Είναι το σπουδαιότερο αξιοθέατο του νησιού κι ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς προορισμούς της Ελλάδας.
Σκεφτείτε ότι από τα 300 γνωστά Ασκληπιεία της αρχαιότητας, τα πιο ονομαστά ήταν της Τρίκκης στη Θεσσαλία όπου γεννήθηκε και διαδόθηκε η λατρεία του Ασκληπιού, της Επιδαύρου στην Αργολίδα και της Κω. Μόνο που η φήμη του τελευταίου απογειώθηκε από τότε που δίδασκε και θεράπευε σε αυτό ο κορυφαίος ιατρός της αρχαιότητας και θεμελιωτής της σύγχρονης ιατρικής, ο Ιπποκράτης. Ο χώρος στον οποίο η ιατρική ξεπέρασε για πρώτη φορά τις μαγικο-θρησκευτικές απαρχές της για να τεθεί σε αμιγώς επιστημονικές βάσεις, βρίσκεται 4 χλμ. ΝΔ της πόλης της Κω, πάνω σε έναν κατάφυτο από πεύκα και κυπαρίσσια λόφο.
Η ανακάλυψή του οφείλεται στον Κώο αρχαιοδίφη Ι. Ζαράφτη, ενώ οι πρώτες συστηματικές ανασκαφές έγιναν από τον Γερμανό αρχαιολόγο R. Herzsog, το 1902. Στη δεκαετία του 1930 η Ιταλική διοίκηση του νησιού υλοποίησε εδώ ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αναστηλώσεων, το οποίο προσέδωσε στον χώρο τη σημερινή του μορφή. Το Ασκληπιείο απλώνεται από Β προς Ν σε τρία επίπεδα (άνδηρα) χωρισμένα από αναλημματικούς τοίχους. Επικοινωνούν μεταξύ τους με μεγαλόπρεπα μαρμάρινα σκαλοπάτια.
ΠΡΩΤΟ ΑΝΔΗΡΟ
Στις τρεις από τις τέσσερις πλευρές του πρώτου επιπέδου υπήρχε στοά δωρικού ρυθμού με δωμάτια και βοηθητικούς χώρους. Πολλά από αυτά χρησίμευαν για τη διάγνωση, τη θεραπεία, την παραμονή των ασθενών και την διαμονή σπουδαστών της Ιπποκράτειας Σχολής. Στο Δ άκρο της στοάς διακρίνονται τουαλέτες, οι λεγόμενες βεσπασιανές, κτισμένες κατά τον 1ο αι. μ.Χ., ενώ στα ανατολικά της αποκαλύφθηκε συγκρότημα ρωμαϊκών θερμών λουτρών. Σώθηκαν υπολείμματα μόνο από τοιχογραφίες και ψηφιδωτά δάπεδα.
Στη νότια πλευρά του ανδήρου ξεχωρίσει μια συστοιχία από καμαρωτές κόγχες οι οποίες ανάγονται στα ρωμαϊκά χρόνια. Εντός τους υπήρχαν αγάλματα θεοτήτων, κρήνες με ιαματικά νερά και δεξαμενές νερού. Μάλιστα, σε μια κόγχη σώζεται μέχρι σήμερα παράσταση του Πανός με τρεχούμενο νερό πηγής κάτω από τα διχαλωτά πόδια του.
Η τροφοδοσία του Ασκληπιείου με νερό γινόταν από δυο πηγές. Από εκείνη του «Κοκκινόνερου» με το σιδηρούχο ύδωρ στα ΝΔ του ιερού και την «Βουρίνα» στα ΝΑ η οποία τροφοδοτεί ακόμη την πόλη. Στα μαρμάρινα ρείθρα των στοών του έτρεχε συνεχώς νερό χαρίζοντας στην ατμόσφαιρα μια μόνιμη αίσθηση δροσιάς.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΝΔΗΡΟ
Στο μεσαίο επίπεδο οδηγεί μαρμάρινη κλίμακα. Εδώ τα κτίσματα που υπήρχαν αφορούσαν λατρευτικές ανάγκες του ιερού. Σε κεντρικό σημείο, αντικριστά στην είσοδο, ήταν ο μεγάλος βωμός του Ασκληπιού. Τα ερείπια στα δεξιά του προσδιορίζουν τη θέση που άλλοτε κατείχε ο ιωνικός ναός του Ασκληπιού. Στα νότια του ναού, το δωρικού ρυθμού οικοδόμημα ήταν κατοικία των ιερέων (Ασκληπιάδες) ή «άβατο» -το μέρος δηλαδή όπου οι ασθενείς βίωναν την εμπειρία της εγκοίμησης, προκειμένου να τους υποδείξει ο Ασκληπιός σε όνειρο τον τρόπο απαλλαγής από τη νόσο τους. Ανατολικά διακρίνεται το ημικυκλικό βάθρο αγάλματος, η κρήνη κι ένας περίπτερος ναός του 2ου αι. μ.Χ. που τιμούσε τον θεό Απόλλωνα.
ΤΡΙΤΟ ΑΝΔΗΡΟ
Μεγαλόπρεπα σκαλοπάτια (60 τον αριθμό), οδηγούν στον μεγάλο δωρικό ναό του Ασκληπιού με την περίοπτη θέση στο τρίτο επίπεδο. Είχε διαστάσεις 34Χ18 με 104 κίονες στο κρηπίδωμά του. Αρχιτεκτονικά έμοιαζε με τον αντίστοιχο ναό στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου. Ο πρόναος στα πρώτα χριστιανικά χρόνια είχε μετατραπεί σε εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία. Αυτό το άνδηρο περικλειόταν Ν, Δ και Α από δωρική στοά η οποία διέθετε και δωμάτια για διαμονή.
Info
Το Ασκληπιείο κάποτε φιλοξενούσε πολλούς καλλιτεχνικούς θησαυρούς και αφιερώματα, όπως οι μη σωζόμενες νωπογραφίες του μεγάλου αρχαίου ζωγράφου Απελλή «Αντίγονος» και «Αναδυομένη Αφροδίτη». Σύμφωνα με τον αρχαίο γεωγράφο Στράβωνα που το επισκέφθηκε τον 1ο αι. π.Χ. ήταν: «σφόδρα ένδοξον και πολλών αναθημάτων μεστόν ιερόν…»
……………….
