Νάξος Πανηγύρια και Έθιμα

Η μουσική, ο χορός με τις παραδοσιακές φορεσιές, τα τραγούδια, οι τέχνες, οι γιορτές και τα πανηγύρια είναι κομμάτι της καθημερινής ζωής των Ναξιωτών. Το νησί είναι πασίγνωστο σε όλη την Ελλάδα για την πλούσια μουσική του παράδοση και σημαντικοί τραγουδοποιοί-οργανοπαίκτες προέρχονται από εδω μεταξύ των οποίων οι Κονιτοπουλέοι, οι Φυρογένηδες, οι Σταματονανώληδες, οι Βροντογιώργηδες, οι Κουκουλάρηδες, οι Χατζόπουλοι. Τα «κοτσάκια» (δίστιχα ή οκτάστιχα λαϊκά στιχάκια, που δημιουργούνται αυθόρμητα σε ώρες χαράς ή λύπης και μπορούν να τραγουδηθούν άμεσα) είναι γνωστά σε ολόκληρη την Ελλάδα. Στις πολλές γιορτές και τα πανηγύρια που διοργανώνονται στο νησί, απαραίτητη είναι η συνοδεία τοπικών μουσικών οργάνων, όπως η τζαμπούνα και το ντουμπάκι. Από τους πρωταγωνιστές στη μουσική παράδοση του νησιού είναι τα χωριά της ορεινής Νάξου (Απείρανθος, Κινίδαρος, Κωμιακή, Κόρωνος, Φιλότι).

ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ

– της Θεοσκέπαστης, στην Κωμιακή και στην Ποταμιά (8 Σεπτεμβρίου)

– της Παναγίας Δροσιανής, στη Μονή (8 Σεπτεμβρίου)

– του Τιμίου Σταυρού στους Τρίποδες και στη Μονή (14 Σεπτεμβρίου)

– του Αγίου Νικολάου στον Κυνίδαρο (6 Δεκεμβρίου)

– του Αγίου Θαλαλαίου στο ομώνυμο χωριό (20 Μαΐου)

– της Παναγίας Αργοκοιλιώτισσας στην Κόρωνο (Μεγάλη Παρασκευή)

– των Αγίων Αποστόλων στις Μέλανες (30 Ιουνίου)

– της Αγίας Κυριακής στην Ποταμιά (7 Ιουλίου)

– του Αγίου Προκοπίου στο ομώνυμο χωριό (8 Ιουλίου),

– του Αγίου Νικόδημου στη Χώρα και στο Γλινάδο (14 Ιουλίου)

– της Αγίας Παρασκευής στον Κυνίδαρο (26 Ιουλίου),

– του Σωτήρος στο Γλινάδο, στον Δαμαριώνα και στο Κουρουνοχώρι (6 Αυγούστου)

– της Παναγίας σε όλο το νησί και ιδιαίτερα στο Φιλότι (15 Αυγούστου)

– τα Εννιάμερα της Παναγίας στους Τρίποδες (23 Αυγούστου)

– του Αγίου Ιωάννη στην Απείρανθο, στον Απόλλωνα και στο Αγερσανί (29 Αυγούστου)

Γιορτές

Απόκριες: Το γλέντι κορυφώνεται τις τελευταίες ημέρες πριν από την Καθαρά Δευτέρα και πολλοί κάτοικοι μεταμφιέζονται σε ανάμνηση των διονυσιακών γιορτών. Χαρακτηριστικές φιγούρες είναι οι κουδουνάτοι στην Απείρανθο και οι φουστανελλάτοι.

Αϊ Γιάννης: Τα άλματα πάνω από τη φωτιά -για να φύγουν μακριά τα κακά πνεύματα και οι αρρώστιες- είναι το χαρακτηριστικό της γιορτής του Αϊ Γιάννη (23 Ιουνίου) στον Κλήδονα. Οι νοικοκυρές ετοιμάζουν αλμυρές πίτες, οι οποίες θεωρείται πως έχουν «μαγικές δυνάμεις».

Του Σταυρού: Η καλή σοδειά είναι σημαντική για τους κατοίκους στο Γαλανάδο, οι οποίοι την ημέρα της γιορτής του Τιμίου Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου), αφήνουν έξω από την εκκλησία λίγους σπόρους, τυλιγμένους σε ένα πανί, για να τους ευλογήσει ο παπάς.

Τρύγος: Αποτελεί ιδιαίτερη γιορτή για τους κατοίκους του νησιού, το φθινόπωρο. Τα βαρέλια πλένονται και ο μούστος συγκεντρώνεται για να πάει στα πατητήρια. Τα πατημένα σταφύλια (τσάμπουρα) που μένουν στο βαρέλι χρησιμοποιούνται για τη ρακή: Τα ρακιτζιά είναι αφορμή για συγκεντρώσεις φίλων και γνωστών οι οποίοι τραγουδούν, τρώνε και διασκεδάζουν.

Επιστροφη σε Νάξος