Η μαρμαρογλυπτική

Σύμφωνα με τη μυθολογία, όταν ο Φειδίας εξορίστηκε στη Δήλο, η κακοκαιρία ανάγκασε το πλοίο που τον μετέφερε να σταματήσει στην Τήνο, όπου έμεινε αρκετό χρονικό διάστημα ώστε να προλάβει να διδάξει την τέχνη του στους ντόπιους. Καμπαναριά, μαρμαρόγλυπτα τέμπλα, εικονοστάσια, δεσποτικοί θρόνοι, άμβωνες, επιτύμβια μνημεία, ηρώα, κρήνες, προτομές και ανδριάντες που κοσμούν εκκλησίες, κοιμητήρια και πλατείες σε ολόκληρη την Ελλάδα, είναι έργα Τηνίων καλλιτεχνών. Κάποια από τα γλυπτά τους θα τα δείτε στα μουσεία του νησιού και για την μαρμαροτεχνία θα μάθετε πολλά στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας του Πύργου.

Η τέχνη αναπτύχθηκε στην Τήνο για πολλούς λόγους. Ενας από αυτούς είναι η ύπαρξη από την αρχαιότητα πολλών λατομείων λευκού μαρμάρου. Ενας άλλος λόγος είναι τα σμιλεμένα από τον άνεμο πετρώματα σε όλο το νησί και η αέναη αλλαγή των μορφών τους που αποτελεί μοναδική έμπνευση για τους καλλιτέχνες. Οι ρίζες της μαρμαροτεχνίας μπορούν να τοποθετηθούν στα χρόνια της ενετικής κυριαρχίας -αλλά δεν υπάρχουν πηγές που να τεκμηριώνουν τα γεγονότα που οδήγησαν στη θεμελίωση της τέχνης.

Ο 18ος αιώνας ήταν η εποχή που η μαρμαροτεχνία ξεπέρασε τα όρια του νησιού φτάνοντας μέχρι την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, την Οδησσό, το Αγιο Ορος. Τότε αναπτύχθηκε η άμιλλα ανάμεσα στα χωριά και τα εργαστήρια, γεγονός που ανέβασε την τέχνη ένα σκαλοπάτι παραπάνω. Ετσι, δημιουργήθηκε η παράδοση, πάνω στην οποία στηρίχθηκαν οι μεγάλοι καλλιτέχνες του 19ου αιώνα: ο Χαλεπάς, ο Φιλιππότης, οι Σώχοι, οι Φυτάληδες. Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, Τήνιοι μαρμαράδες εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, όπου άνοιξαν μαρμαρογλυφεία. Εχουν δουλέψει σχεδόν σε όλα τα μνημειακά έργα της Αθήνας: Στην αναστήλωση του Παρθενώνα, στα Παλαιά Ανάκτορα, στο Αρσάκειο, στο Πανεπιστήμιο, στο Πολυτεχνείο, στην Εθνική Βιβλιοθήκη, στην Ακαδημία, στο Ζάππειο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Ακόμα και στο πρόσφατο παρελθόν, οι περισσότεροι μαρμαράδες που εργάζονταν στη συντήρηση της Ακρόπολης ήταν από την Τήνο. Σήμερα η παράδοση συνεχίζεται στα εργαστήρια του Πύργου και των Υστερνίων, καθώς και μέσω της Σχολής Καλών Τεχνών του Πύργου.

Info

Για πληροφορίες και βίντεο σχετικά με την προσωπικότητα και το έργο του μεγάλου γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά μπορείτε να επισκεφθείτε: